Pięć motorów skautingu

​Interes

Dziewczyna jest w drużynie nie dlatego, że musi, ale dlatego, że chce, że to ją z jakiegoś powodu pociąga, ma w tym dołączeniu jakiś interes (grupa przyjaciół, przygody, rozwój, przestrzeń wolności, środowisko poza szkołą, rodziną, etc.). To pierwszy i bardzo ważny motor skautingu.

Działanie - gra

Akcja, nie siedzenie w salce, przygoda na łonie przyrody - nie w salce, gry - nie nauka jak w szkole (gry na każdej zbiórce, zaliczanie stopni poprzez grę). W skautingu wszystko jest grą - gotowanie, budowanie urządzeń obozowych, utrzymywanie porządku, służba. Każdy w zastępie ma co robić, każdy ma jakieś zadanie (funkcję, obowiązek), na każdą zbiórkę ma coś do przygotowania. Skauting jest dla niego nieustannym działaniem, a nie tylko konsumowaniem tego, co inni przygotowani i wymyślili. Tak samo zastępy na obozie nie „konsumują” tego, co drużynowa i przyboczna im przygotowały, ale same konstruują obóz, tworzą jego zawartość (przygotowują konkurencje na olimpiadę sportową, planują swoje explo, przygotowują przedstawienia, same budują konstrukcje obozowe, gotują). Nie może oczywiście istnieć drużyna bez drużynowej, ale można powiedzieć, że wszystko co dzieje się na obozie jest dziełem zastępów a drużynowa tylko to inspiruje, motywuje.

Odpowiedzialność

W skautingu powierzamy odpowiedzialność bardzo realnie i do końca. Obdarzamy pełnym zaufaniem i powierzamy zadanie do wykonania. Czy jest to zastępowa, czy najmłodsza harcerka w zastępie - potrzebuje poczucia, że ktoś naprawdę jej zaufał, że nie jest non-stop kontrolowana i na wypadek gdyby jej się nie udało nie ma tysiąca zabezpieczeń. Uważamy ją za osobę odpowiedzialną. Jest zadanie, jest funkcja w zastępie, jest obowiązek - tylko na niej on spoczywa i to ona jest za niego odpowiedzialna. Ryzykujemy oczywiście, że może to zadanie wykonać nieidealnie lub w ogóle nie wykonać, ale bez tego ryzyka nie ma wychowania, nie ma rozwoju. To poczucie ciążącego na niej obowiązku, tego, że jest ważna, że jej ktoś zaufał, że jej obecność i jej praca ma znaczenie, że bez niej zastęp, czy drużyna nie byłaby tym, czym jest, rozwija ją tysiąc razy bardziej niż udział w setce idealnie przygotowanych zajęć harcerskich.

System zastępowy

Drużyna nie składa się z 28 harcerek, ale z 4 zastępów po 7 harcerek. Każdy zastęp tworzy zgraną bandę, grono przyjaciół, którzy razem pracują na sukces zastępu. Zastęp jako całość rywalizuje też z innymi zastępami, czasem zwycięża, co dodaje mu skrzydeł, czasem przegrywa, co motywuje go do pracy nad sobą, bardziej niż cokolwiek innego. System zastępowy daje zastępowi autonomię (na obozie ma swoje gniazdo zastępu, sam organizuje zbiórki, sam idzie na explo). Zastęp sam planuje i realizuje zadania, które sobie wyznacza. Zastępowy w tym systemie ma też realną władzę decyzyjną - jest jednym z decydujących głosów na Sądzie Honorowym, przynosi na Rady Drużyny opinie zebrane w swoim zastępie, które są kluczowe przy podejmowaniu decyzji odnośnie planów dla całej drużyny.

System rad

Każda, nawet najmłodsza harcerka ocenia, współdecyduje, ma wpływ na to, co dzieje się w zastępie i w drużynie. Każdego dnia na obozie i pod koniec każdej zbiórki odbywa się Rada Zastępu. Odbywająca się po niej Rada Drużyny ma na celu zebranie wniosków od wszystkich zastępów. Podobnie Sąd Honorowy - tworzą go zastępowe z drużynową. Drużynowa działa tak, by to zastępowe czyli de facto cała drużyna układała plan, decydowała o wszystkim. Motor ten nierozłącznie związany jest z powierzaniem odpowiedzialności. Drużynowa słucha swoich zastępowych na Radach i Sądzie Honorowym. To ona podejmuje ostateczną decyzję, ale dobrą praktyką jest by potrafiła tak nakierować zastępowe, by to one zaproponowały to, do czego ona chciała je doprowadzić. Oczywiście koszt tego słuchania jest taki, że czasem zastępowe „uprą” się, żeby spróbować czegoś i o ile nie jest to niepedagogiczne to drużynowa może (może nawet powinna) wysłuchać ich próśb/marzeń i dać im ewentualnie się „naciąć”, niech same zobaczą, że ich pomysł może nie był najlepszy. Inaczej (tylko słowami) nigdy się nie nauczą. System rad daje decyzje w ręce młodych i w ten sposób ich kształtuje, dając uczyć się na własnym doświadczeniu pod okiem drużynowej, która czuwa, by te eksperymenty nie były zbyt dla zastępów kosztowne. Jeśli zastępowe chcą spróbować nowej formuły planu dnia na obozie to jak najbardziej wskazane byłoby spróbować ich posłuchać, jeśli chcą odwołać obóz - raczej należy na nie wpłynąć, by zmieniły swoją decyzję.